04.05.2024
Bülent Şahin Erdeğer, serbestiyet.com’da “Seyyid Hüseyin Nasr, Ali Şeriati’ye SAVAK Ajanı Dedi, Şah Rejiminin Arşivleri Ortaya Döküldü: “Şeriati Tehlikeli Ve İnsanlık Düşmanı”” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Yazıyı aşağıya alıntılıyoruz.
ABD’de yaşayan ünlü İranlı düşünür Seyyid Hüseyin Nasr, 1979 İran devriminin ideologlarından Ali Şeriati’nin Şah rejimi tarafından desteklendiğini iddia etti. İran Öğrenciler Ajansı ISNA ise arşiv belgeleriyle Nasr’ın iddialarını yalanladı.
George Washington Üniversitesi’nde İslâmî ilimler uzmanı olan İranlı düşünür Prof. Dr. Seyyid Hüseyin Nasr, İran devriminin ideologu kabul edilen Ali Şeriati hakkında yeni iddialar ortaya attı.
Daha önce Şeriati’nin Şah rejiminin istihbarat teşkilatı SAVAK tarafından öldürülmediğini, intihar ettiğini ileri süren Nasr, Şeriati’nin SAVAK’a çalıştığını, SAVAK’ın Şeriati’nin konferanslarını verdiği Hüseyniye-i İrşad kurumunu finanse ettiğini ileri sürdü.
Konuşmaları ve kitapları ile İran gençliğini Şah rejimine ve geleneksel ulemaya karşı tavır almaya yönlendiren Ali Şeriati’nin eserleri, üçüncü dünyacı anti emperyalist söylemi İslamcılıkla harmanlıyor. Dünyanın bir çok diline tercüme edilen kitaplarıyla Türkiye İslamcılığını da etkilemiş isimlerden biri olan Ali Şeriati, yaşamı boyunca Şah rejimi tarafından bir çok kez gözaltına alınarak işkenceye uğradı. Uğradığı yoğun takibat sebebiyle İran’dan kaçmak zorunda kalan Şeriati 1977 yılında önce Fransa’ya oradan İngiltere’ye giderek saklanmak zorunda kaldı. Şeriati Londra’da saklandığı otel odasında SAVAK tarafından öldürüldü.
Seyyid Hüseyin Nasr’a cevap, İran Öğrenciler Haber Ajansı’ndan (ISNA) geldi. ISNA İran’da reformist çizgiye yakın üniversite öğrencileri tarafından yönetilen bir kurum.
SAVAK arşiv belgelerine göre Şeriati, Şah rejimi tarafından “tehlikeli” ve “insanlık düşmanı” olarak tanımlanıyor. SAVAK raporlarına göre Şeriati’nin kitaplarının toplatılmasına karar verilmiş. Raporda “Dr. Ali Şeriati’nin gerici görüşlere karşı çıkan konuşmaları ve dini hurafelerin yanı sıra provokatif yönleri de var” deniyor.
İran medyasında da Nasr’ın iddiaları tartışma yarattı. Seyyid Hüseyin Nasr’ın kendisi, devrim öncesi Şah yanlısı siyasal tutumu sebebiyle eleştiriliyor. Nasr, Şeriati hakkındaki iddialarını dile getirirken de SAVAK’a, Şeriati hakkında bilgi aktardığını ifade ediyor. Nasr, 1979 sonrasında ABD’ye göç etmiş ve akademik hayatına Georgetown Üniversitesi’nde devam ediyor.
Nasr, düşünsel çizgi olara, Müslüman geleneğin de ötesinde, modernite öncesi tüm dini geleneklerin aynı hakikati temsil ettiğini savunan “Kadim Gelenekçilik”i (Tradisyonalizm) savunuyor. Şeriati ise, geleneğin bir kısmından faydalansa da, İslamın otantik kaynaklarına dönüşü savunan “Öze Dönüşçü” çizgiyi temsil ediyor. Nasr, bu fikir çatışması sebebiyle Şeriati hakkında zaman zaman çeşitli iddialarda bulunuyor.