01.01.2021
Dernekleri susturmak amacını taşıdığı ve kayyım atanmasının önünü açtığı için STK’lar ve muhalefetin sert tepkisini çeken teklif, cumartesi günü Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.
BM Güvenlik Konseyi’nin kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının engellenmesine yönelik yaptırım kararlarının uygulanmasına yönelik olarak düzenlendiği söylenen “kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine ilişkin yasa düzenlemesi”, derneklere yönelik hususlar da içeriyor.
Derneklere denetimi artıran ve İçişleri Bakanlığı’na dernek yöneticilerini görevden alarak yerlerine kayyım atama, derneklerin mal varlığına el koyma ve hakkında soruşturma açılan derneğin faaliyetini geçici olarak durdurma yetkisi tanıyan yasa düzenlenmesinin Genel Kurul’a gelmesinden önce geri çekilmesi için çok sayıda açıklama yapılmıştı.
“STK’LAR İLE İSTİŞARE YAPILSIN”
AKP ve MHP oylarıyla Meclis’te kabul edilen ve “STK’ları kayyımla yıldırma” olarak görülen yasaya CHP “OHAL rejiminin devamı”, HDP “ikinci kayyım dönemi” derken, İYİ Parti “düzenleme sivil toplum kuruluşlarıyla istişare yapılarak tekrar TBMM gündemine getirilsin” çağrısında bulundu.
“DERNEKLERİN ALANLARINI TIRPANLAYACAK”
Yüzlerce STK, Meclis’ten geçen yasaya karşı bildiri yayınlarken TOKAD, EĞİTİM İLKE-SEN, SAĞLIK İLKE-SEN VE ÖZGÜR YAZARLAR BİRLİĞİ de ortak hazırladıkları bildiriyi basın açıklaması ile duyurdular. Bildiride “İktidar sahiplerinin politikalarına bağlı olarak herhangi bir dernek yetkilisi ya da görevlisi hakkında açılabilecek bir dava ile bu kişilerin yerlerine kayyım atanmasının yolunu açılacaktır. Olağanüstü hâl yönetimi uygulamalarını çağrıştıran böylesi bir düzenleme, derneklerin görece özgür alanlarını iyice tırpanlayacaktır.” cümlelerine yer verilirken, halkın elindeki kısmi örgütlenme ve siyaset yapma araçlarının alınmaya çalışıldığının altı çizildi.
YASALAŞAN DÜZENLEMEYE TEPKİLER
Avukat Gülden Sönmez: Bu teklif, derneklere yargısız infazı ve kayyum atamayı meşrulaştıran bir tekliftir. Muhalif gördüğünüz derneklerin gelirlerine, mal varlığına çökme teklifidir.
Anayasa Uzmanı İbrahim Kaboğlu: Derneklerin doğası ile derneklerin bir özel hukuk tüzel kişisi olma özelliği ile bağdaşmamaktadır. Çünkü bunlar bir özgürlük alanını temsil eden birimlerdir, bunlar kamu kuruluşları değildir.
Gazeteci-Yazar Mehmet Ocaktan: Sivil topluma getirilen bu kayyım düzeni, kelimenin tam anlamıyla bir 28 Şubat düzenidir. Dolayısıyla AK Parti sözcülerinin CHP ezberlerini tekrarlamasına hiç gerek yok, AK Parti çoktan 1940’lara döndü bile.
Öte yandan iktidara yakınlığı ile bilinen Yeni Şafak gazetesi yazarı Yusuf Kaplan ise, düzenleme yasalaşmadan önce “ortam değiştiğinde sonuçları felaket olabilir” diyerek endişesini belirtmesine rağmen sonrasında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile telefonda görüştüğünü ve Soylu’nun “İslami STK’ların çalışmaları engellenmeyecek” diyerek kendisine güvence verdiğini söyledi. Kaplan’ın bu açıklamasına tepki gösteren İstanbul Bağımsız Milletvekili Cihangir İslam, güçlü göstergelerle inşa edilen tezlerden hatır gönül ilişkileri veya otorite baskısıyla vazgeçmenin hazin olduğunu ve hakikate sadakatte sebat göstermeyen toplumların başının felaketten kurtulmayacağı açıklamasında bulundu.
Bu yazıda yer alan fikirler yazara aittir. Farklı Bakış’ın bakış açısını yansıtmayabilir.
